فیزیوتراپیست‌ها تخصص‌های مختلفی دارند که با توجه به نوع بیماری و عضو آسیب‌دیده یا جراحی شده متغیر هستند. درواقع فیزیوتراپیست در رشته‌ی خاصی از فیزیوتراپی آموزش دیده است. این مطلب در خصوص انواع فیزیوتراپی و تخصص فیزیوتراپیست‌ها اطلاعاتی در اختیار شما قرار می‌دهد.

فیزیوتراپیست‌ها چه تخصص‌هایی دارند

فیزیوتراپی ارتوپدیک: شاید متداول‌ترین نوع تخصص فیزیوتراپی، فیزیوتراپی ارتوپدیک باشد. متخصصین فیزیوتراپی ارتوپدیک بیمارانی که عمل جراحی داشته‌اند، بیماران مبتلا به ورم مفاصل، التهاب تاندون یا التهاب مزمن تاندون، کشیدگی و پارگی رباط، کشیدگی یا پارگی تاندون یا ماهیچه، کمر درد یا گردن درد، مشکلات زانو ولگن، بیماری‌های شانه، آرنج و مچ دست و بیمارانی که بعد از ترمیم شکستگی احتیاج به بازتوانی دارند را تحت درمان و فیزیوتراپی قرار می‌دهند. برخی از این متخصصین فیزیوتراپی دارای بورد متخصص مجاز ارتوپدیک هستند.

منوال تراپی: منوال تراپی، یک اصطلاح با دامنه‌‌ای وسیع و گسترده است. منوال تراپی، گونه‌ای از تکنیک‌های درمان با دست را که برای اختلالات حرکتی به کار می‌روند را توصیف می‌کند. حرکت‌دهی درجه‌ی 5 ، حرکت‌‌دهی توام با حرکت مولیگان، تکنیک‌های مایتلند و کالتنبورن، تکنیک‌های عملکردی، حرکت‌دهی سیستم عصبی، حرکت‌دهی مفاصل، کرانیوساکرال تراپی (درمان از طریق ماساژ دادن نقاط لمسی و مفصل‌های کوچک جمجمه)، استرین و کانتر استرین، آزادسازی میوفاسیال و غیره تعدادی از رایج‌ترین تکنیک‌های منوال تراپی هستند. اکثر متخصصین فیزیوتراپی، تکنیک‌های منوال تراپی را در برنامه‌ی درمانی بیمار می‌گنجانند.

فیزیوتراپی سالمندان: برخی از متخصصین فیزیوتراپی در زمینه‌ی توانبخشی سالمندان تخصص دارند. همزمان که بدن پیر می‌شود انواعی از چالش‌ها ظهور می‌کنند. مفاصل سفت می‌شوند، بدن قدرت خود را از دست می‌دهد، مهارت‌های تعادلی نقصان می‌یابد، استخوان‌ها ترد و شکننده می‌شوند (پوکی استخوان)، استقامت بدن کاهش می‌یابد، بهبود یافتن صدمات و آسیب دیدگی‌ها زمان بیشتری می‌برد. برای فیزیوتراپیست‌هایی که با سالمندان کار می‌کنند حفظ تعادل بدن و پیشگیری نمودن از افتادن از اهمیت بالایی برخوردار است و برخی از کلینک‌های فیزیوتراپی، کار خود را فقط به مراقبت از بیمارانی که دچار مشکلات تعادلی هستند اختصاص داده‌اند. اکثر فیزیوتراپیست‌ها با بیماران سالمند کار می‌کنند. برخی از این فیزیوتراپیست‌ها دوره‌های آموزشی اضافه‌تری را گذارنده‌اند، در امتحان بورد تخصصی شرکت کرده‌اند و عنوان متخصص مجاز فیزیوتراپی سالمندان (GCS) را کسب کرده‌اند.

توانبخشی ورزشی یکی از شاخه‌های فیزیوتراپی برای بهبود یافتن بعد از آسیب‌دیدگی یا عمل جراحی است.

توانبخشی ورزشی: متخصصین فیزیوتراپی که در این شاخه فعالیت می‌کنند در کمک نمودن به بهبود یافتن بعد از آسیب‌دیدگی یا عمل جراحی تخصص دارند. بسیاری از متخصصین توانبخشی ورزشی به آموزش ورزشکارانی که در رشته‌های دو، پرتاب نیزه یا چکش، پرش و سایر رشته‌های تخصصی فعالیت می‌کنند کمک می‌نمایند. متخصصین فیزیوتراپی که دارای عنوان متخصص مجاز ورزشی (GCS) هستند در آزمون بورد تخصصی پذیرفته شده‌اند.

بدنسازی و تندرستی: متخصصین فیزیوتراپی به خوبی آموزش دیده‌اند تا در رابطه با برنامه‌های تندرستی و نیازهای‌‌تان در زمینه‌ی بدنسازی به شما کمک کنند. اگر به یک برنامه‌ی ورزشی نیاز دارید، اگر مشکل اضافه وزن دارید، اگر در رابطه با پوکی استخوان نگران هستید، اگر مشکلاتی در زمینه‌ی دیابت دارید، و یا اگر می‌خواهید یاد بگیرید که چگونه از افتادن پیشگیری کنید فیزیوتراپیست‌ها می‌توانند به شما کمک کنند. این‌ مثال‌ها تنها تعداد کمی از برنامه‌های زیادی است که متخصصین فیزیوتراپی ارائه می‌دهند.

درمان دست: بیشتر فیزیوتراپیست‌ها به‌خوبی آموزش دیده‌اند تا مشکلات مربوط به دست و مچ دست را درمان کنند. برخی از متخصصین فیزیوتراپی واحدهای درسی بیشتری را گذرانده‌اند، آموزش‌های بیشتری دیده‌اند و در آزمون گواهی درمان دست پذیرفته شده‌اند. به این متخصصین فیزیوتراپی، فیزیوتراپیست مجاز دست (CHT) می‌گویند.

سلامت زنان: برخی از فیزیوتراپیست‌ها در زمینه‌ی مشکلات زنان نظیر مشکلات بارداری، دردهای لگنی، بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع تخصص دارند. برای زنانی که به این مشکلات دچار هستند درمان‌های خاصی وجود دارد. بسیاری از زنانی که از مشکل بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع رنج می‌برند بی آن که به تخلیه‌ی ادرار یا مدفوع احتیاج داشته باشد خروج ادار یا مدفوع اتفاق می‌افتاد. یک متخصص فیزیوتراپی قادر است که به این زنان کمک کند.

متخصصین توانبخشی صنعتی عضوی از متخصصین فیزیوتراپی هستند که وضعیت ارگونومیک بدن شما را ارزیابی می‌نمایند.

توانبخشی صنعتی: متخصصین توانبخشی صنعتی به آن دسته از افراد که در حین کار دچار آسیب دیدگی شده‌اند کمک می‌کنند. علاوه بر این، این گروه از متخصصین فیزیوتراپی وظایف شغلی را ارزیابی می‌کنند، وسایل کمکی می‌سازند، وضعیت ارگونومیک بدن شما را ارزیابی می‌نمایند و کمک می‌کنند تا ترتیب و توالی مراحل کار یا وظایف، بازطراحی شوند تا میزان وقوع صدمات کاهش یابد. متخصصین توانبخشی صنعتی اغلب اوقات توانایی شما برای انجام وظایف شغلی معینی را با یک ارزیابی ظرفیت عملکردی (FCE) می‌سنجند.

فیزیوتراپی کودکان: فیزیوتراپیست‌های کودکان در توانبخشی کودکان تخصص دارند. این دسته از متخصصین فیزیوتراپی به کودکانی که به بیماری‌های فلج مغزی، اختلالات رشدی، بیماری‌های دستگاه عصبی، و مشکلات ارتوپدیک دچار هستند کمک می‌کنند.

فیزیوتراپی با آب: در این نوع فیزیوتراپی، فیزیوتراپیست‌ها از مزیت خواص فیزیکی آب استفاده می‌کنند تا به فرآیند توانبخشی کمک کنند. خاصیت شناور ماندن روی آب، تلاطم، فشار هیدرواستاتیک و ویژگی‌های گرمایی آب می‌تواند به توانبخشی بیماران کمک کند. آن دسته از بیماران که از دردهای مزمن، آرتروز، فیبرومیالژیا، رماتیسم مفصلی، جراحی فیوژن ستون فقرات (جوش دادن مهره‌ها به یکدیگر)، تحمل وزن محدود رنج می‌برند تنها تعداد اندکی از گروه‌های مختلف بیمارانی هستند که می‌توانند از آب درمانی سود برند.

توانبخشی قلبی و ریوی: درصد کوچکی از متخصصین فیزیوتراپی در این رشته، فعالیت می‌کنند. آن دسته از فیزیوتراپیست‌هایی که دارای بورد تخصصی توانبخشی قلبی و ریوی (CCS) هستند با بیمارانی کار می‌کنند که حمله‌ی قلبی، عمل‌های بای‌پس یا آنژیوپلاستی داشته‌اند و یا به مشکلات تنفسی، آمفیزوم (جمع شدن هوا در بافت‌های بدن) یا سایر اختلالات مرتبط با قلب یا ریه دچار شده‌اند. متخصصین فیزیوتراپی، تجهیزات مناسب جهت کار کردن با این دسته از بیماران را در اختیار دارند زیرا بسیاری از این بیماران دچار مشکلات ارتوپدیک نیز هستند که توانایی آن‌ها برای فعالیت کردن را محدود می‌سازد. به بیان دیگر، یک فیزیوتراپیست می‌تواند مشکلات مربوط به قلب یا ریه و مشکلات عضلانی را که همزمان با هم وجود دارند را درمان نماید.

بخش بزرگی از متخصصین فیزیوتراپی با بیمارانی کار می‌کنند که دچار ضربه به مغز، آسیب‌های نخاع و دستگاه عصبی شده‌اند.

توانبخشی صدمات ناشی از وارد آمدن ضربه به مغز، آسیب‌های نخاع و دستگاه عصبی: بخش بزرگی از متخصصین فیزیوتراپی با بیمارانی کار می‌کنند که به آسیب‌های فوق دچار شده‌اند. آموزش‌های عملکردی شامل آموزش راه رفتن، آموزش طرز استفاده از ویلچر، آموزش نشستن یا برخاستن از روی تخت و صندلی (آموزش جا‌به‌جا کردن بدن)، آموزش حرکت کردن در تخت (تحرک داشتن در تخت) و آموزش بیماران برای این که از شانه‌ها، بازوها و دست‌های‌شان استفاده کنند تنها برخی از خدماتی هستند که این دسته از متخصصین فیزیوتراپی به بیمارانی با مشکلات دستگاه عصبی ارائه می‌دهند. این دسته از متخصصین فیزیوتراپی، دارای عنوان متخصص مجاز نورولوژیک (NCS) هستند.

توانبخشی تعادل، گیجی و سرگیجه: بسیاری از افراد از گیجی یا BPPV (سرگیجه‌ی وضعیتی حمله‌ای خوش خیم ) رنج می‌برند. بعضی از کلینیک‌ها در توانبخشی بیماران مبتلا به سرگیجه تخصص دارند. آموزش بیمار، تقویت نمودن بیمار، آگاهی یافتن از مسائل ایمنی، تمرینات مربوط به وضعیت قرار گرفتن بدن و تعادل بدن، تمرین راه رفتن، تکنیک‌های ویژه‌ای که بر روی مراکز حسی و مراکز تعادل مغز و اندام‌ها تاثیر می‌گذارد بخش‌های مهمی از این نوع توانبخشی را تشکیل می‌دهند.

توانبخشی افراد دارای قطع عضو: بسیاری از متخصصین فیزیوتراپی در توانبخشی افراد با قطع عضو تخصص دارند. خدماتی که توسط این دسته از فیزیوتراپیست‌ها به این بیماران ارئه می‌شود عبارتست از مراقبت کردن از عضوی که آسیب دیده، آموزش‌های عملکردی، آموزش راه رفتن، آموزش طرز استفاده از وسایل کمکی مانند چوب زیر بغل، عصا، اعضای مصنوعی و غیره.

مراقبت از زخم: برخی از متخصصین فیزیوتراپی در درمان و مراقبت از زخم، تخصص دارند. این خدمات شامل برداشتن بافت‌های مرده (پاک کردن زخم از بافت‌های مرده و ضدعفونی کردن زخم)، باندپیچی کردن به روش خاص، تجویز دارو یا پماد، به‌کارگیری تحریک آلتراسوند یا تحریک الکتریکی و آب درمانی است. تمرین دادن و آموزش بیمار، جزء بخش‌های روتین برنامه مراقبت از زخم هستند.

فیزیوتراپی بالینی الکتروفیزیولوژیکال: در این نوع فیزیوتراپی، تست‌های الکترو نورو فیزیولوژی نظیر بررسی هدایت عصبی و الکترومیوگرافی انجام می‌شود.

متخصصین فیزیوتراپی در ارزیابی نمودن و تحت درمان قرار دادن پوکی استخوان تخصص دارند.

توانبخشی بیماری لنف ادم: دستگاه لنفاوی بخش مهمی از سیستم گردش خون را تشکیل می‌دهد. دستگاه لنفاوی به تصفیه نمودن و تخلیه کردن مایعاتی که در بافت‌ها جمع شده‌اند کمک می‌کند. آسیب دیدگی این دستگاه تخلیه می‌تواند منجر به پدیدار شدن ورم‌های دردناکی در اعضای بدن شود. برخی از متخصصین فیزیوتراپی در درمان لنف ادم تخصص دارند. قرار دادن اعضای بدن در وضعیت‌های خاص، تکنیک‌های ماساژ دادن و باندپیچی کردن خدماتی هستند که توسط این دسته از فیزیوتراپیست‌ها انجام می‌شود.

پیشگیری و توانبخشی پوکی استخوان: برخی از متخصصین فیزیوتراپی در ارزیابی نمودن و تحت درمان قرار دادن پوکی استخوان تخصص دارند. در یک همکاری مشترک با پزشک‌، فیزیوتراپیست یک برنامه‌ی تمرین مقاومت و تحمل وزن را برای آن دسته از بیمارانی که مبتلا به این بیماری خاموش هستند طراحی می‌کند.

منبع: physicaltherapyfirst